lunedì 10 agosto 2009

La mia stima al Prof. Agostino Giordano -Jeta Arbëreshe, 62 / prill - theristi 2009

Mos dërgoni bijtë te skolla arbëreshe!

Una volta i nemici di noi Arbëreshë si chiamavano "turchi".
Poi venimmo in Italia e cambiarono nome: "italiani". Eravamo
venuti nella loro terra, parlavamo una lingua diversa, avevamo
tradizioni e cultura diverse. Era normale, per gli Italiani, guardarci
storto. Ma per 5 secoli, generazione dopo generazione,
noi restammo arbëreshë, pur senza alcuna legge che ci difendesse,
pur senza alcuna legge che ci aiutasse. Dopo 5 secoli, gli
Italiani ci onorarono con l'Articolo 6 della Costituzione
Repubblicana; dopo 5 secoli e mezzo, con la Legge 482/99, ci
diedero la possibilità di insegnare la nostra Lingua e la nostra
Cultura nelle nostre scuole. E lì sono cominciati i problemi per
noi Arbëreshë.
Fino agli anni '60-'70 del sec.XX, l'insegnamento della lingua
arbëreshe avveniva dentro le mura domestiche: erano i genitori
e i nonni della famiglia a trasmettere a figli e nipoti il tesoro
della lingua e delle tradizioni. Naturalmente. Giorno dopo
giorno. Senza nessuna interferenza dal di fuori. Era la famiglia
a dare insegnamento linguistico e culturale ai figli, nessun
altro. Ognuno imparava la propria parlata arbëreshe, del proprio
paese.
Poi, con i matrimoni misti, molti genitori cominciarono a non
parlare più l'arbëresh ai figli. E quando, dieci anni fa, è uscita
la legge 482/99, le famiglie arbëreshe hanno lasciato nelle
mani della Scuola l'insegnamento dell'Arbëresh. E qui è stato
lo sbaglio. La scuola italiana ha affidato l'insegnamento della
lingua arbëreshe non a insegnanti arbëreshë del paese ma di
altri paesi, quando non l'ha affidato - per risparmiare - a insegnanti
italiani all'interno della scuola; o quando non l'ha affidato
a insegnanti arbëreshë, che - senza alcuna ragione - hanno
insegnato l'albanese d'Albania al posto dell'Arbëresh. I ragazzi
e le ragazze dei paesi arbëreshë - con insegnanti arbëreshë
venuti da fuori o che insegnavano un'altra lingua - hanno incominciato
a disorientarsi, a perdere la propria Parlata, a perdere
la propria Lingua. Questo è il risultato decennale della Legge
482/99.
Gli Arbëreshë devono, a questo punto, sapere che chi vuole
l'albanese d'Albania al posto della lingua arbëreshe è arbëresh,
non italiano; chi vuole male l'Arbëria e gli Arbëreshë è arbëresh,
non italiano. Sono arbëreshë, non italiani, quelli che la
notte sognano l'eutanasia del popolo arbëresh e di giorno mungono
soldi dalla Legge 482/99.
Senza questa Legge vivevamo meglio. Ognuno nel suo paese
usava la propria Parlata. Nessuno entrava nella scuola del
paese e ti insegnava una Parlata arbëreshe diversa o una lingua
diversa. Oggi la scuola italiana, ai nostri figli, glie l'ha mescolate
le Parlate arbëreshe o glie l'ha sostituite con l'albanese
d'Albania. Vuol dire che è venuto il momento di cambiare, di
tornare indietro. Meglio analfabeti che con la lingua tagliata!
E' arrivato il momento di dire "no" a questo tipo di insegnamento
dell'arbëresh. "No" a questi arbëreshë venduti, che
manovrano la Legge 482/99 a loro piacimento. Cari Genitori
Arbëreshë, se la Legge 482/99 sta tagliando la lingua ai vostri
figli, non mandateli più a scuola di arbëresh! Nè alla scuola
materna, nè all'elementare, nè alla media! Dovunque andranno,
saranno clonati! Finchè la Legge 482/99 non cambia, non mandate
più i vostri figli a scuola di arbresh!

in arbresh

Një herë armiqtë e neve Arbëreshë thërritëshin "turq". Pra
erthtim ndë Talljet e ndërruan ëmër: "lëtinj". Kishim ardhur
te dheu i tyre, flisjim një gjuhë ndryshe, kishim zakone e
kulturë ndryshe. Ish normal, për Lëtinjtë, të na ruajin
shtrëmbur. Po për 5 shekuj, gjeneratë pas gjeneratë, na mbetëtim
arbëreshë, edhe pa mosnjë llexhë çë na ruanij, edhe pa
mosnjë llexhë çë na ndihnij. Pas 5 shekuj, Lëtinjtë na nderuan
me Artikullin 6 të Kushtetutës Republlikane; pas 5 shekuj
e gjimës, me Llexhën 482/99, na dhanë mundësinë të
mësojim gjuhën e kulturën tonë ndër skollat tona. E atjè
zunë problemet për ne Arbëreshë.
Njera ndër vitet '60-'70 të shekullit XX, mësimi i gjuhës
arbëreshe bëhj mbrënda murevet të shpivet: ishin prindt dhe
pleqt e fëmilës çë i shkojin bijvet e nipravet thesarin e gjuhës
dhe të zakonevet. Natyrisht. Ditë pas ditje. Pa mosnjë
ndërhyrje ka jashti. Fëmila i jip mësim gjuhësor e kulturor
të bilvet, jo mënjarí. Nganjë xëj të folmen e tij arbëreshe, të
katundit ' tij.
Pra, me përzìerjen e martesavet, shumë prind zunë e s'i foltin
më arbërisht të bilvet. E kur, dhjetë vjet prap, duall
Llexha 482, fëmilat arbëreshe ja lanë ndër duart e Skollës
mësimin e Arbërishtes. E këtu qe gabimi. Skolla talljane
mësimin e gjuhës arbëreshe s'ja dha mësonjësvet arbëreshë
të katundit, po të tjerve katunde arbëreshë; kur s'ja dha - për
të kursenij - mësonjësve lëtinj mbrënda skollës; o kur s'ja
dha mësonjësve arbëreshë çë - pa mosnjë arsye - mësuan
shqipen e jo arbërishten. Djemt e vashazit e katundevet
arbëreshë - me mësonjës arbëreshë të ardhur ka jashti o çë
mësojin njetër gjuhë - zunë e u babartin, zunë e buartin të
Folmen e tyre, Gjuhën e tyre. Ky është rezultati dhjetëvjetor
i Llexhës 482/99.
Arbëreshët kanë ' dinë se kush do shqipen në vend të
Arbërishtes është arbëresh, jo lëti; kush do lik Arbërinë e
Arbëreshët është arbëresh, jo lëti. Janë arbëreshë, e jo lëtinj,
ata çë natën ëndrrjën eutanasinë e popullit arbëresh e ditën i
mjelën turresë Llexhës 482/99.
Pa këtë Llexhë rrojim më mirë. Nganjë te katundi ' tij flit të
Folmen e tij. Mosnjerí hinij te skolla e katundit e të mësonij
një të folme arbëreshe ndrishe o një gjuhë ndrishe. Sot Skolla
talljane ja përziejti të Folmet arbëreshë bijvet tanë o ja ndërroi
me shqipen. Vjen me thënë se erth hera të ndërromi, të
priremi prapë. Më mirë analfabetë se me gjuhë të prerë!
Erth hera t'i thomi "jo" këtij mësimi gjuhësor t'arbërishtes.
Jo këyre arbëreshëve të shitur, çë manovrojën Lexhën
482/99 si duan ata. Të dashur Prind Arbëreshë, ndëse
Llexha 482/99 është e ja pret gjuhën bijvet tuaj, mos i dërgoni
më te skolla e arbërishtes! Jo te skolla mëmësore, jo tek
fillorja, jo tek e mesmja! Ku venë venë, do të jenë të klonuar!
Njera çë Llexha 482/99 nëng ndërron, mos i dërgoni
më bijt tuaj te skolla e arbërishtes!

Nessun commento: